Je weet waar je pesticiden spuit, je weet niet waar ze nadien terechtkomen. Dat werd jammer genoeg helemaal duidelijk in het onderzoek van Velt en Vogelbescherming Vlaanderen naar de mogelijke aanwezigheid van pesticiden in lichamen van dode mezen in 2019. In totaal werden er 36 verschillende pesticiden in 95 mezennesten aangetroffen. Schrijnend. Vooral omdat de mezen hoogstens 2 weken oud waren en nog nooit buiten de nestkast waren geweest.
In de mezennesten werden zowel fungiciden (tegen schimmels), herbiciden (tegen onkruid), insecticiden (tegen insecten) als biociden teruggevonden. Opmerkelijk was dat in 89 van de 95 onderzochte nesten DDT werd ontdekt. Het gebruik van dit insecticide is sinds 1974 officieel verboden in België. Ook in mezenbollen troffen we verschillende soorten insecticiden terug.
Uiterst voorzichtig
Bovenstaand onderzoek toont aan dat er uiterst voorzichtig moet omgesprongen worden met het gebruik van pesticiden. Want zelfs geruime tijd later - zoals in het geval van DDT - kunnen pesticiden nog in ons milieu aangetroffen worden. Ook het recente onderzoek van PAN Nederland maakt dat duidelijk. 'Vlooiengif voor kat en hond zijn niet zo onschuldig als je denkt', aldus de onderzoekers. Beter is om het gebruik van pesticiden te vermijden. Er zijn heel wat milieuvriendelijke en ecologische alternatieven voorhanden.
Dieren als bondgenoot
Door je tuin gevarieerd in te richten kun je heel wat bondgenoten lokken. Wist je dat vogels verlekkerd zijn op slakken en zelfs rupsen van de buxusmot? Zo pak je een probleem of plaag op een natuurlijke manier aan, zonder dat je daarvoor naar pesticiden hoeft te grijpen.
Gelaagdheid in je tuin trekt dieren aan; een boom-, struik-, kruid- en strooisellaag. Zet een boom of struikengordel en kies voor soorten met stekels, noten of fruit. Stekels bieden bescherming tegen de katten. Als ze bovendien ook nog bessen geven, dan is er alvast een leuk voedselaanbod. Is je tuin te klein voor een echte struikengordel, kies dan voor klimplanten tegen de muur.
Een zonnige bloemenborder levert stuifmeel en nectar aan insecten, en die zijn dan weer voedsel voor vogels. Ook de zaden uit de bloemenborder zijn voer voor vogels. Laat de uitgebloeide stengels de hele winter staan, dat is in het voordeel van insecten én vogels. Vogels hebben ook water nodig, zowel om te drinken als om te baden. Een vogelbadplaats is fantastisch.
En zelfs insecten als hulpkrachten
Werken met de natuur, in plaats van ertegen. Dat is belangrijk. Zo kunnen ook heel wat insecten je helpen om plagen in de tuin te voorkomen. Larven van lieveheersbeestjes eten niets liever dan lekkere, sappige bladluizen. Het lieveheersbeestje zet de eitjes waaruit de larven komen af in de buurt van bladluiskolonies. De overwinterde lieveheersbeestjes zullen geen eitjes afzetten als er geen kolonies te vinden zijn in jouw tuin. Laat je de eerste bladluizen zitten, dan zullen de larven van het lieveheersbeestje snel volgen.
De gulzige larven komen na een viertal dagen uit hun eitje gekropen. Is het frisser, dan duurt dit wat langer. Op ongeveer 20 dagen tijd zullen de larven nog driemaal vervellen. Bij elke vervelling neemt hun eetlust toe. Heb dus even geduld, het bladluizenfestijn gaat zo van start. Je hoeft dus niet naar insecticiden te grijpen om je bladluizenprobleem op te lossen. Even geduld: de natuur doet haar werk.
Nog meer tips?
Voor buiten
Slakken in de (moes)tuin, bladluizen op je bessenstruik of favoriete rozen,... We zien ze niet altijd graag komen. Maar grijpen naar pesticiden om ze te verjagen of te verdelgen is verre van nodig. Er zijn heel wat natuurlijke middelen die je kunt gebruiken of natuurlijke vijanden die je kunt inzetten.
Voor binnen
Mierenlokdozen, muggentablets of luizenshampoos. Ze lijken onschuldig, maar dat zijn ze niet. Jaarlijks kopen alle Belgen samen zo'n 800 ton producten om insecten te bestrijden. Onderzoek van de Universiteit Gent toont aan dat het gebruik van deze bestrijdingsmiddelen binnenshuis de gezondheid meer kan schaden dan gedacht. De blootstelling ligt namelijk vele malen hoger dan de opname van pesticideresidu's die kunnen achterblijven op groenten en fruit. Door insecticidensprays of luizenshampoos in huis te gebruiken, krijg je 100 tot 1000 keer meer van een chemisch bestrijdingsmiddel in je lichaam.
Wil je muggen buiten houden? Kies voor ecologische en milieuvriendelijke oplossingen, zoals een muggengaas. Meer info: https://www.ugent.be/bw/nl/onderzoek/ugent-crelanleerstoel/overzicht-artikels/insecticidengebruik-in-huis.htm