Vandaag, 13 oktober, is opnieuw een erg belangrijke dag in de glyfosaat-kwestie. Het bevoegde comité van de Europese Unie stemde vandaag over de nieuwe toelating van de onkruidverdelger glyfosaat. De stemming leverde geen gekwalificeerde meerderheid op bij de Europese lidstaten. In november zal daarom opnieuw gestemd worden en moeten de lidstaten kleur bekennen.
Blootstelling nog 10 jaar langer?
De Europese Commissie vraagt een verlenging van de erkenning voor glyfosaat met 10 jaar. Verplichte beperkingen op het gebruik van glyfosaat om mens en milieu te beschermen staan hier niet in. Enkel niet bindende suggesties aan de lidstaten, die er onvoldoende in zullen slagen een hoog niveau van bescherming van de menselijke gezondheid en biodiversiteit te garanderen, zoals de EU-wetgeving vereist. ‘Een hervergunning voor 10 jaar is slecht nieuws voor de menselijke gezondheid en het milieu’, zegt Yacine Ryckebusch, campagnemedewerker bij Velt.
Geen gekwalificeerde meerderheid
Om het voorstel voor verlenging goed of af te keuren is een gekwalificeerde meerderheid nodig. Zo’n meerderheid wordt behaald als voldaan is aan twee voorwaarden: 55% van de Europese lidstaten stemt voor of tegen (dat wil zeggen 15 van de 27 lidstaten) en de goed- of afkeuring van het voorstel wordt ondersteund door lidstaten die 65% van de Europese bevolking vertegenwoordigen.
Vandaag werd geen gekwalificeerde meerderheid behaald voor goed- of afkeuring. Luxemburg, Oostenrijk en Kroatië stemden tegen het voorstel van de Commissie. Duitsland, België, Nederland, Frankrijk, Bulgarije en Malta onthielden zich.
‘Wanneer wetenschap toont dat er aan stoffen hoge risico’s verbonden zijn voor onze gezondheid en de biodiversiteit, is het de taak van de overheid om tot actie over te gaan, niet om zich te onthouden. De federale regering besloot echter het regeerakkoord, waarin men zich engageert tot een stevige reductie van pesticiden, niet te eren’, stelt Heleen De Smet, beleidsmedewerker landbouw & voeding van Bond Beter Leefmilieu.
Wat nu?
Binnen de twee of zes weken, rond half november, zal een nieuw comité worden samengeroepen. Hier zullen de lidstaten over een aangepast voorstel moeten stemmen. Wanneer opnieuw geen gekwalificeerde meerderheid wordt behaald voor goed- of afkeuring van de hervergunning van glyfosaat, zal de Commissie zelf de knoop doorhakken.
Bovenstaand scenario deed zich al eens voor bij de tijdelijke verlenging van glyfosaat eind 2022. De Commissie besliste toen om de vergunning van glyfosaat voor één jaar te verlengen ondanks de tegenstand bij de lidstaten. ‘We willen dit niet opnieuw laten gebeuren’, zegt Yacine Ryckebusch. ‘De lidstaten die zich onthielden bij de eerste stemming, waaronder België en Nederland, moeten hun verantwoordelijkheid opnemen en de blootstelling aan potentieel schadelijke stoffen voorkomen. Dat kunnen ze doen door het voorzorgsprincipe centraal te stellen en midden november tegen de hervergunning van glyfosaat te stemmen.’