Planten hebben licht, rust, wortelruimte, water en organisch materiaal nodig om te kunnen groeien. Aan de hoeveelheid licht kun je niet veel veranderen, maar op de andere omstandigheden heb je wel invloed. Je kunt daar rekening mee houden als je een terras of oprit ontwerpt. Een stoep, terras of oprit vrijhouden van onkruid vraagt anders veel werk.
Gebruik je je stoep/terras veel? Of net niet?
Als je je stoep, terras of oprit veel gebruikt, is er geen probleem. Door meerdere keren per dag op een bepaalde plek te lopen, gun je planten geen rust en dus geen tijd om te kiemen of te groeien. Is dat niet het geval, dan kun je rekening houden met volgende tips voor je een verharding aanlegt:
- Is deze oppervlakte echt nodig? Want een teveel aan tegels is niet goed voor de hitte en de waterafvoer in een tuin. Misschien kan het pad of terras smaller of zelfs helemaal vervangen worden door een groener stukje? Want kom je ergens weinig, dan zullen onkruiden in de verharding groeien.
- Zorg ervoor dat water en organisch materiaal zich niet kunnen verzamelen in kuiltjes of open voegen, zodat zaden niet op die open plekken kunnen kiemen.
- De keuze van het voegmateriaal is ook belangrijk. Kies bij voorkeur voor voegsel dat water doorlaat. Zorg ervoor dat de voegen mooi gesloten zijn en op gelijk niveau liggen met de stenen. Zo geef je onkruiden minder kans.
Kies de verharding die bij jouw tuin past
Pas zo min mogelijk verharding toe in je tuin, want dit houdt de natuurlijke manier van afwatering tegen. Maar natuurlijk wil je wel op een terras kunnen zitten en heb je paden nodig in de tuin om ergens naartoe te lopen.
- Tegels en klinkers als halfopen verharding bestaan uit kleine vaste elementen die tegen elkaar worden gelegd: kasseien, tegels en klinkers. Zij laten regenwater door. Waar ze tegen elkaar komen, zijn er voegen. In die voegen is de kans op onkruid het grootst. Dit verwijderen kan een tijdrovende klus zijn.
- Je kunt een paadje of terras ook aanleggen met brede voegen, zoals op de foto hierboven. In die voegen zet je laagblijvende planten. Hier zijn dat kruipend zenegroen vooraan op de foto want daar valt veel schaduw. Achteraan ligt dit pad in de zon en staat er dwergmarjolein (niet te zien op de foto).
- Dolomietpaden zijn open verhardingen zoals grindpaden, dolomiet, split of gebroken en gesorteerd steen- en betonpuin. Deze verhardingen laten het beste water door, maar zijn het meest gevoelig voor onkruidgroei. Plantengroei kan hier overal optreden. Handmatig trek je het onkruid er snel uit. Met de schoffel werken kan ook.
- Houten verhardingen zijn geschikt voor terrassen en paden op zonnige plekken. In de schaduw vormen er zich gemakkelijk algen waardoor het hout erg glad kan worden bij vochtig weer.
- Gras- en grasbetontegels zijn roosters in de vorm van honingraten, vervaardigd uit kunststof zoals (gerecycleerd) polyethyleen of uit beton. Ze zijn geschikt voor oprit en parkeerplaats. Ze zijn minder geschikt voor terrassen. Grastegels beheer je door te maaien.
Handig gereedschap om onkruid te verwijderen
In tuincentra vind je heel wat gereedschappen die je kunnen helpen.
- Speciaal voor voegen zijn er voegenborstels en -krabbers. De borstel is gemaakt van staal. Je verwijdert er groeiende (on)kruiden mee uit de voegen.
- Dolomiet of grindverhardingen kun je harken of schoffelen.
- Onkruidtrekkers met korte of lange steel draai je rond de wortel van de ongewenste planten. Op die manier trek je ze gemakkelijker uit.
- Op vlakke halfopen verhardingen kun je de ongewenste plantengroei wegmaaien met een motorzeis met een draadkop.
- In tuincentra zijn ook steeds meer branders te koop, waarmee je zonder bestrijdingsmiddelen het onkruid tussen tegels te lijf gaat. Breng je de plantendelen boven de 60°C dan raken ze onherstelbaar beschadigd. Wees altijd voorzichtig met branders, want je werkt met gas. Blijf weg van auto’s, hagen en heggen die je niet wilt verbranden en kijk vooral uit in droge periodes.
- Je krijgt een gelijkaardig effect met behulp van heet water. Het hete water moet contact maken met de plant, waardoor bepaalde plantendelen afsterven. Eenjarigen sterven doorgaans volledig. Meerjarigen met een reservewortel, zoals paardenbloem, kunnen sterven als de groeipunt geraakt wordt. Anders zullen ze overleven. Elke keer je aardappelen of pasta afgieten op je terras of oprit is dus niet zo’n slecht idee.
Tip: op zoek naar meer info over ecologisch tuinieren? Heel wat Velt-afdelingen organiseren in België en Nederland workshops. Ontdek het aanbod: www.velt.nu/activiteitenkalender