Wat veel mensen niet weten is dat pesticiden ook ingezet worden in heel wat dierengeneesmiddelen. Dat bijvoorbeeld ter bestrijding van vlooien, luizen en teken bij huisdieren. ‘Maar ze vormen een hoog risico voor de gezondheid van mens en dier’, klinkt het in een nieuw onderzoek van PAN Nederland.
Vaak zijn we niet op de hoogte van de risico’s van dierengeneesmiddelen. Meer nog, door het aaien of knuffelen van de behandelde huisdieren kun je ook zelf indirect in contact komen met de schadelijke middelen. Deze middelen zijn dus minder onschuldig dan je zou denken, zowel voor je dier als voor jou. Daar wil het onderzoek van PAN Nederland de aandacht op vestigen.
Zorgwekkende resultaten
Het onderzoek verliep als volgt. Om de blootstelling bij burgers te achterhalen, lieten ze haarstalen van proefpersonen analyseren op pesticiden. ‘De resultaten van het onderzoek zijn zorgwekkend’, zeggen ze. In totaal werden 47 pesticiden teruggevonden, waarvan een deel schadelijke insecticiden zijn die verboden zijn in de landbouw. Het gaat onder andere over fipronil, permethrin en DEET. Het insectwerende DEET werd zelfs in bijna alle stalen teruggevonden.
De oorsprong van de pesticiden in het haar van de testpersonen, was niet éénduidig te bepalen. Wel gaf een groot deel van de proefpersonen aan dat ze een huisdier hadden die met een insecticiden werd behandeld. De gevonden stoffen zijn dus hoogstwaarschijnlijk terug te brengen tot deze dierengeneesmiddelen. ‘Ondanks hun gezondheidsrisico’s op mens en leefmilieu worden deze stoffen nog steeds toegelaten in dierengeneesmiddelen’, aldus de onderzoekers. ‘De goedkeuring gebeurt door het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) en in Nederland door het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG), iets waar we dringend over moeten nadenken.’
Verboden in landbouw
Een van de gedetecteerde stoffen in de stalen is fipronil. Deze stof tast het menselijke zenuwstelsel aan en heeft mogelijks kankerverwekkende eigenschappen. Door de toxische werking op mens en milieu, is dit insecticide dan ook verboden in de landbouw.
Toch is fipronil in Nederland toegelaten in zeer hoge gehaltes in dierengeneesmiddelen. Zo zit het in 127 middelen tegen teken, vlooien en luizen bij kleine huisdieren. Deze middelen zijn zelfs vrij verkrijgbaar voor particulieren in dierenwinkels, via het internet en bij dierenartsen. ‘Bij de toelating houdt men weinig rekening met de indirecte effecten van deze stoffen op de huisdiereigenaars’, klinkt het. ‘Bij het aaien of knuffelen van het huisdier en de toepassing van het middel komen zij namelijk in contact met de stoffen.’
PAN Nederland adviseert het EMA en CBG om de toelatingen voor deze dierengeneesmiddelen onmiddellijk in te trekken. De particuliere gebruiker wordt aangeraden om andere methodes te gebruiken om hond of kat te behandelen. Middelen zonder schadelijke pesticiden zijn terug te vinden in het onderzoeksrapport op pagina 34.
Het volledige onderzoeksrapport van PAN Nederland kun je hier raadplegen.
