Pesticiden zijn stoffen die gebruikt worden om ongewenste organismen (bijvoorbeeld planten, dieren, insecten) te doden. Afhankelijk van de plaats en het doel worden andere termen gebruikt.

• De eerste categorie zijn producten voor het bestrijden van belagers van planten. De landbouwsector noemt dit vaak gewasbeschermingsmiddelen, dat klinkt minder agressief. Ze beschermen de planten door hun belagers te doden. Voorbeelden zijn producten tegen insecten of schimmels op groenten en fruit.
• De tweede categorie zijn producten die binnenshuis of op constructies gebruikt worden om belagers te doden. Dit zijn biociden. Voorbeelden zijn producten tegen kakkerlakken, mierenlokdozen of houtconserveringsmiddelen.

Pesticiden worden dikwijls benoemd volgens het te bestrijden organisme

• Een herbicide is een product tegen onkruid
• Een insecticide is een product tegen insecten
• Een fungicide is een product tegen schimmels
• Een acaricide is een product tegen spinnen en mijten
• Een nematicide is een product tegen aaltjes
• Een molluscicide is een product tegen slakken

Pesticiden bestaan uit één of meerdere actieve stoffen in combinatie met een aantal hulpstoffen. Deze hulpstoffen verhogen de effectiviteit van de actieve stof en zorgen voor een beter praktisch gebruik. Voorbeelden van hulpstoffen zijn kleef-, oplos- of antischuimmiddelen.

Op de verpakking vind je naast de actieve stof nog andere benamingen. Een voorbeeld:

• Actieve stof: spinosad
• Merknaam: Conserve®Garden
• Verdeler of fabrikant: Edialux
• Erkenningsnummer: 9557 G/B

Je weet waar je pesticiden spuit, je weet niet waar ze nadien terechtkomen. Ze verspreiden zich via allerlei wegen. Regelmatig worden onderzoeksresultaten gepubliceerd die aantonen dat pesticiden schade berokkenen aan planten, dieren en ecosystemen. Denk bijvoorbeeld aan het veelvuldig aangetoond schadelijk effect van neonicotinoïden op bijen en andere bestuivers.

We illustreren deze negatieve impact met 3 onderzoeken uit België en Nederland.

• Via de regen spoelen gespoten pesticiden af van de planten. Bij een bespuiting komen pesticiden ook rechtstreeks op de grond terecht. De Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) voert regelmatig metingen uit in het oppervlakte- en grondwater. De resultaten tonen aan dat pesticiden voor een significante belasting van het oppervlaktewater in Vlaanderen zorgen. Op sommige meetpunten worden meer dan 40 verschillende pesticiden gevonden.
   
• Velt en Vogelbescherming Vlaanderen voerden in 2019 de actie SOS Mezen uit. Hierbij werdenin 91 van 95 nesten met dode mezenjongen pesticiden gevonden. Dat is zorgwekkend. Vooral omdat de mezen hoogstens 2 weken oud waren en nog nooit buiten de nestkast waren geweest. Een verklaring voor deze wijdverspreide aanwezigheid van pesticiden ontbreekt.
   
• Onderzoek in 2019 bij 24 veetelers in de Nederlandse provincie Gelderland toont dat op elke boerderij pesticiden gevonden werdin het krachtvoer voor het vee én in de mest dat het vee achter laat op de weide. De aanwezigheid van de pesticiden in de koeienvlaai staat in relatie tot het aantal mestkevers in dezelfde vlaai. Hoe minder pesticiden in de vlaai, hoe meer mestkevers. Mestkevers en andere insecten zijn voedsel voor akker- en weidevogels. Zij krijgen het lastig als er minder voedsel is.

Het wordt steeds duidelijker dat pesticiden een negatieve impact hebben op onze gezondheid. Enkele voorbeelden:

• In Frankrijk liep een boer hersenschade op nadat hij dampen van een onkruidverdelger had ingeademd. De juridische strijd startte in 2004. Uiteindelijk werd de producent, het toenmalige Monsanto (nu Bayer), in 2015 door de rechtbank schuldig bevonden aan chemische vergiftiging.
• In de Verenigde Staten werd Bayer, na haar overname van Monsanto, verantwoordelijk gesteld voor lymfeklierkanker bij een tuinman die jarenlang RoundUp gebruikte als onkruidverdelger. De rechtbank deed deze uitspraak in 2018.
• De negatieve impact leidde in Frankrijk al in 2012 tot de erkenning van de ziekte van Parkinson als beroepsziekte voor landbouwers die minstens 10 jaar aan pesticiden blootgesteld zijn.

In 2015 nam de aandacht toe door de beoordeling van glyfosaat, een veelgebruikte onkruidverdelger, als potentieel kankerverwekkend door het International Agency for Research on Cancer (IARC). Er zijn aanwijzingen dat glyfosaat kan leiden tot Non-Hodgkin lymfeklierkanker. Dit leidde op beleidsniveau tot inperkingen voor het gebruik. Glyfosaat is ondertussen voor particulieren verboden in België, (nog) niet in Nederland. Landbouwers en tuinaannemers in België en Nederland mogen het nog wel gebruiken. Hopelijk verandert dit snel. Op 3 september 2020 publiceerde de Hoge Gezondheidsraad van België nog een advies om het gebruik van glyfosaat zo snel mogelijk stop te zetten. De reden: het complex toxicologisch profiel op basis van carcinogene en niet-carcinogene effecten.

Reeds in 2015 maakte de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) een grondige studie over het hormoonverstorende effect van pesticiden. Van de 41 geteste pesticiden bleken er 15 effectief hormoonverstorend te werken. Volgens de studie zijn hormoonverstoorders mede de oorzaak van een lager IQ, obesitas, vruchtbaarheidsproblemen en zelfs 5% van de autismegevallen. Deze hormoonverstorende impact leidt momenteel tot getouwtrek op beleidsniveau. Naar alle waarschijnlijk zal dit leiden tot verdere inperkingen of tot het verbod van bepaalde pesticiden.

De Europese wetgeving over pesticiden omvat wereldwijd de strengste voorschriften. Dat is positief. Niettemin zijn er enkel belangrijke lacunes waardoor de negatieve impact van pesticiden op mens en milieu onderschat blijft. Enkele voorbeelden:

• In Europa gebeurt de beoordeling van neveneffecten enkel op basis van de actieve stof. Een voorbeeld: glyfosaat is de actieve stof van veel onkruidverdelgers voor landbouwers en tuinaannemers. De bus met de kant-en-klare onkruidverdelger bevat ook hulpstoffen om de effectiviteit van de actieve stof glyfosaat te verhogen. Denk bijvoorbeeld aan een stof die de plantencellen openmaakt zodat glyfosaat gemakkelijker kan binnendringen om de cellen te vernietigen. De beoordeling houdt hier geen rekening mee. Automatisch leidt dit tot een onderschatting van de werkelijke impact. De gebruiker doet het altijd met een kant-en-klaar mengsel van actieve stof mét hulpstoffen.
   
• Een toelatingsdossier van een actieve stof bevat de resultaten van proeven op verschillende organismen, bijvoorbeeld op bijen, waterorganismen of insecten. Deze proeven vinden plaats in labo-omstandigheden met organismen die in optimale gezondheid verkeren. Zij kunnen tegen een stootje. Onderzoek in Het Levend Lab van de universiteit van Leiden in Nederland legde in 2018 haarfijn bloot dat de impact in de vrije natuur veel hoger is. Dezelfde impact op watervlooien in 36 proefslootjes naast de Oude Rijn deed zich voor bij een concentratie van een pesticide die 2400 maal lager was dan in labo-omstandigheden. Gelijkaardige resultaten werden vastgesteld bij wantsen en pissebedden. Conclusie: de huidige proeven in ideale labo-omstandigheden leiden tot een significante onderschatting van de werkelijke impact. Dit Nederlands onderzoek kreeg ruime aandacht in de media.
   
• De huidige beoordeling gebeurt stof per stof. Dat gaat voorbij aan het feit dat er tijdens de teelt meerdere pesticiden gespoten worden. In april 2020 verscheen het meest recent rapport van de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) waaruit blijkt dat op 29,1% van de onderzochte groenten, fruit en granen in de EU twee of meer pesticiden zitten. De effecten van deze mengeling worden momenteel niet in rekening gebracht. Het onderzoek naar dit combitoxeffect staat nog in haar kinderschoenen.

Case 1

'Wij hebben een nieuwe achterbuur die zijn tuin een paar keer besproeid heeft met een herbicide. Hierdoor verdorren de blaadjes van onze beukenhaag die tegen de grens staat, evenals de sering die een kleine meter verder staat. Wij zijn bezorgd over onze moes- en fruittuin. Op welke manier kunnen wij laten onderzoeken welke pesticide er in onze grond terechtkwam? En wat kan er ondernomen worden tegen nieuwe bespuitingen? Met vriendelijke groeten, Velt-lid uit Eke'

Case 2

'Gisteren was er een mooi zonnetje met een strakke oostenwind. Mijn echtgenote en ik besloten een fietstocht te maken. Op nog geen 100 meter van ons huis was een boer met zijn sproeimachine aan het sproeien dat het een lieve lust was. Het goedje stonk verschrikkelijk en werd door de wind recht naar de straat geblazen waar wij fietsten. Twee bejaarde wandelaars raakten er minder snel door dan wij en waren er niet over te spreken. Deze straat is in het weekend een veelgebruikte fiets- en wandelweg. Ik ben er bijna zeker van dat de boer zijn groenbemester aan het doodspuiten was.

Mijn vraag: kan het dat een boer voorbijgangers zomaar aan zijn producten blootstelt, op zondag sproeit, in een krachtige wind die de blootstelling van voorbijgangers enkel groter maakt? En wat kunnen de schadelijke gevolgen zijn van inademing van het spul?

Ik spreek hier nog niet over de 'voordelen' en het ecologisch 'nut' van het doodsproeien van een groenbemester. Dat is zelfs voor de boer niet goed, alleen voor de chemische sector. Een verontruste burger uit Sint-Denijs-Westrem.'

Spreek hem of haar aan

De spuiter aanspreken is een eerste en belangrijke stap. Toch is dat niet altijd eenvoudig. Je buur heeft een product gekocht en is zich misschien niet bewust van de mogelijke risico’s. Of de landbouwer gebruikt al jarenlang op deze wijze pesticiden. Beschuldig hem of haar dan ook niet meteen, maar uit je ongerustheid. 'Kijk eens, de blaadjes van de beukenhaag zijn helemaal verdord. Jij hebt je tuin besproeid. Mag ik eens zien met welk product dat was? Want ik ben daar toch niet helemaal gerust in.'

Je kunt samen met je buur het etiket bekijken, en ondertussen vertellen dat jij het toch zonder zulke middelen doet. Je buur uitnodigen in je tuin helpt zeker. Vertel ook over minder gelukte aanplantingen of groenteteelten. Voor iemand die niet vertrouwd is met ecologisch tuinieren, is er niets zo ontmoedigend als een ecotuin waar elke plant er mooi bij staat.

Verder gaan?

Als het niet anders kan, kun je de milieudienst van de gemeente aanspreken. De milieuambtenaar zal meestal een bemiddelende rol opnemen, een gesprek organiseren, wederzijds begrip creëren en maatregelen voorstellen om zulke situaties in de toekomst te voorkomen.De milieudienst is goed op de hoogte van de milieuwetgeving, heeft de bevoegdheid om op het terrein vaststelling te maken en kan de nodige stappen ondernemen (bijvoorbeeld opstellen van een proces-verbaal).

Een andere optie is een klacht formuleren bij de provinciale milieu-inspectie. Zij zijn bevoegd voor de handhaving voor milieudelicten. Het foutief gebruik van pesticiden valt hieronder.

Als dat voor jou onvoldoende is, kun je terecht bij het vredegerecht. De rechter zal in eerste instantie ook een bemiddelende rol opnemen en een verzoeningspoging organiseren. Heeft dat geen resultaat, dan kun je ultiem een vordering instellen. Gerechtelijk kan op basis van de aansprakelijkheid voor abnormale burenhinder of overlast zulke vordering ingesteld worden. Het is de rechter die oordeelt of er in een concrete situatie al of niet gesproken wordt van abnormale burenhinder. Zo werd bijvoorbeeld de beneveling van slakroppen bij het besproeien van netels en distels met herbiciden door de rechter in Gent als overlast beschouwd en werd er een schadevergoeding opgelegd.

Praktijkgids landbouwers

Voor de landbouwer is er in Vlaanderen de Praktijkgids Gewasbescherming, eenpraktische leidraad, uitgegeven door de Vlaamse overheid. Deze praktijkgids vermeldt de wettelijke verplichting om een niet-behandelde zone van minimum 1 meter voor veldgewassen en minimum 3 meter voor boomgaardspuittoestellen in acht te nemen ten opzichte van oppervlakten die niet moeten behandeld worden (bijvoorbeeld voetpad, sloot, naburig perceel, haag, boord van de weg) te respecteren. Deze richtlijnen zijn niet wettelijk opgelegd - behalve de afstand van 1of 3 meter - en zijn dus moeilijk afdwingbaar. Als toevallige voorbijganger ben je afhankelijk van de goodwill van de landbouwer. Er is geen verbod voor een landbouwer om te spuiten op bepaalde dagen (zondag, feestdag).

Pesticideresidu’s bepalen

Voor het bepalen van pesticideresidu’s op planten of in de bodem kun je terecht bij gespecialiseerde labo’s. Velt werkt samen met het labo Primoris te Zwijnaarde. Zij voerden onder andere de analyses naar pesticiden in dode mezen uit. Neem steeds vooraf telefonisch contact op met het labo om de juiste analyses te bepalen en afspraken te maken over staalname, verzending en prijs.

De groentetuin van Els

Naast de biologische groentetuin van Els in Oudsbergen (voorheen Meeuwen-Gruitrode) ligt een maïsveld dat vorige week bespoten werd door de landbouwer. Een nevel van sproeistoffen kwam door de felle noorderwind op haar tuin terecht. Sommige groenten werden geel, sommige vertonen gele vlekken op hun bladeren. Wat nu? Klik hier om het artikel te lezen.

De laatste jaren zijn er in Vlaanderen en Nederland stelselmatig beperkingen gekomen omtrent het gebruik van pesticiden. Wat mag wel nog? En wat is verboden? Het is soms niet eenvoudig om de bomen door het bos te zien.

In Vlaanderen

• Vanaf 1 januari 2015 mogen particulieren geen pesticiden meer gebruiken om de stoep onkruidvrij te houden. De stoep is namelijk openbaar terrein. Regelmatig je stoep te vegen of borstelen is belangrijk om plantengroei te voorkomen. Wil je planten verwijderen, trek ze dan uit of gebruik eventueel een onkruidbrander.

Sinds 6 oktober 2018 zijn chemisch-synthetische totaalherbiciden (bijvoorbeeld glyfosaat) verboden. Daar kwam op 1 januari 2020 het verbod bij voor selectieve onkruidverdelgers. Zij vernietigen bv. madeliefjes of klavers in je gazon. Merknamen zoals Bofix Garden of Gazon Net zijn sindsdien verboden voor de particulier.

• Openbare besturen zoals gemeenten mogen vanaf 1 januari 2015 geen pesticiden meer gebruiken voor het beheer van parken, begraafplaatsen, speelzones en andere groenzones. Ook pleinen, parkeerzones, straten en andere verhardingen moeten zonder pesticiden beheerd worden. Uitzonderingen zijn enkel nog in specifieke situaties mogelijk.Ook scholen, ziekenhuizen, kinderdagverblijven en zorginstellingen kregen vanaf 1 januari 2015 het verbod om pesticiden te gebruiken. Zo zorgt de Vlaamse overheid voor een extra garantie dat de meest kwetsbaren, zoals kinderen, zieken en ouderen niet in contact komen met deze pesticiden.
• Professionele gebruikers zoals landbouwers en tuinaannemers mogen pesticiden gebruiken, ook totaalherbiciden of selectieve onkruidverdelgers die voor particulieren verboden zijn. Op de website van de federale overheid vind je alle info over de erkenning en de gebruiksvoorschriften van pesticiden.

In Nederland

• Er is momenteel geen verbod op het gebruik van pesticiden door particulieren (burgers), ook niet voor de stoep, of voor specifieke categorieën zoals totaalherbiciden of selectieve onkruidverdelgers in Vlaanderen.
• Er is een verbod op het gebruik van pesticiden bij professionele gebruikers buiten de landbouw (aannemers, gemeente-ambtenaren, (vrijwillige) beheerders, …). Dit geldt voor groenzones, pleinen, parkeerzones, straten en andere verhardingen. Op dat verbod gelden een aantal uitzonderingen, bijvoorbeeld voor sportvelden. Deze uitzonderingen zijn aangescherpt sinds 1 april 2020. Er is alleen nog een uitzondering als het gebruik van het pesticide momenteel onvermijdelijk is.

In november 2020 heeft het Gerechtshof Den Haag dit verbod vernietigt. De Nederlandse overheid heeft aangegeven om hiervoor zo spoedig mogelijk terug een toereikende rechtsgrondslag te creëren. Dit zal naar verwachting in het voorjaar van 2022 in orde zijn.

• Landbouwers mogen pesticiden gebruiken. Op de website van de Nederlandse overheid vind je alle info over de erkenning en de gebruiksvoorschriften van pesticiden.

Meer weten? Velt organiseert lezing pesticidevrij tuinieren

Tegen 2025 wil Velt alle pesticiden uit de winkelrekken. Doe het dus zonder!

Maar hoe pak je je tuin pesticidevrij aan? Hoe zit het met biologische bestrijdingsmiddelen? Wat kan je preventief doen? En wat als er toch onkruid of plagen optreden?

Deze theorieles geeft je massa’s tips om je verhardingen, (stads)tuin en moestuin aan te leggen en te onderhouden zonder pesticiden. Het geeft je ook een andere kijk op (on)kruiden en suggesties over hoe je te werk kan gaan als je je buur wil overtuigen om geen pesticiden meer te gebruiken. Voorkennis is niet vereist. 

> Klik hier voor meer informatie

Een interessante vraag waarop we niet altijd een eenduidig antwoord kunnen geven. Het antwoord verschilt per gebruikerscategorie. Wat opvalt is de significante daling in steden, gemeenten en andere openbare diensten, zowel in Vlaanderen als in Nederland. De strenge wetgeving voor deze categorie ligt aan de basis van deze evolutie.

In Vlaanderen

• Navraag bij meer dan 2000 Vlamingen in 2017 toont dat 52% van de Vlamingen geen pesticiden gebruikt in de tuin. Wie ze nog gebruikt, wil dit graag minderen. Pesticiden blijken nog heel populair om de oprit en het terras vrij te houden van enige vegetatie. Uit de enquête blijkt ook dat de Vlaming leergierig is en op zoek gaat naar informatie om ook hier zonder pesticiden aan de slag te kunnen.
   
• Het pesticidegebruik in de Vlaamse steden en gemeenten blijft verder dalen in 2019. Het verbod dat al jarenlang van kracht is én het streng toezien op uitzonderingen leidt tot dit mooie resultaat. Dat bleek uit de recentste cijfers van de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM). Ook het gebruik van pesticiden door Infrabel op en langs onze Vlaamse spoorwegen daalt terug, vooral door een striktere opvolging van aannemers in dienst van Infrabel.

In Nederland

• Ondanks de Green Deal die de overheid en brancheorganisaties in 2017 sloten, daalde het gebruik van pesticiden door particulieren in tuinen niet tussen 2014 en 2019. Dat blijkt uit een analyse van verkoopcijfers door het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Tuinbezitters kopen vooral meer middelen tegen insecten. Het gebruik van onkruidverdelgers daalt licht: in 2019 doet 43% het zonder, in 2017 was dat 38%.
   
• Nederlandse overheidsinstellingen zoals gemeenten, ProRail, waterschappen, provincies, defensie en Rijkswaterstaat, hebben in 2018 bijna 5000 kilogram bestrijdingsmiddelen gebruikt. Dat is ongeveer 82 procent minder dan vijf jaar eerder. Het resterend gebruik is vooral ingezet bij het onderhoud van het spoor. Ook daar is een daling te zien, al is die wel minder groot. Dit blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).
   
• In 2016 heeft de landbouw in Nederland 5,7 miljoen kilogram pesticiden gebruikt. Dit is 3,5% minder dan bij de vorige meting in 2012. De dosering per hectare is met 2% toegenomen, het aantal hectare waarop chemische middelen worden gebruikt, is met 5% afgenomen. Aardappelen en de bollenteelt van lelies zijn de grootverbruikers. Dit blijkt uit vergelijkend onderzoek van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS).

Sommige tuiniers gaan op zoek naar een goedkope onkruidverdelger en komen zo bij azijn terecht. “Maar azijn inzetten tegen onkruid is geen goed idee”, zegt Geert Gommers, expert pesticiden bij Velt. “Het is schadelijk voor de natuur. Borstelen, harken of heet water gebruiken zijn veel betere alternatieven.”

Sommige tuiniers gaan op zoek naar een goedkope onkruidverdelger en komen zo bij azijn terecht. “Maar azijn inzetten tegen onkruid is geen goed idee”, zegt Geert Gommers, expert pesticiden bij Velt. “Het is schadelijk voor de natuur. Borstelen, harken of heet water gebruiken zijn veel betere alternatieven.”

Waarom geen azijn?

Een consumentenonderzoek uit Nederland in 2017 toont dat ongeveer 30% van de tuiniers azijn gebruikt tegen onkruid of groenaanslag op paden en terrassen. Het gaat om schoonmaak- of keukenazijn, in concentraties van 6 tot 80% azijnzuur, verdund of onverdund. Daarop besloot het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) de risico’s van dit gebruik in kaart te brengen. Uit dit rapport blijkt het volgende:

• Er is een risico voor waterorganismen van 36% azijnzuur als het wordt gespoten op grote aaneengesloten oppervlakten die naast het water liggen
• Er is een risico voor bodemorganismen vanaf een concentratie van 54% azijnzuur
• Er is een risico voor planten naast het bespoten oppervlak vanaf 6,6% azijnzuur

In de praktijk sproeien of gieten gebruikers met een gieter, een spuit of een fles. Als er zo te veel azijn direct in de grond loopt, kan dat een acuut risico vormen voor bodemorganismen. Ook insecten die in de bodem leven, zoals wilde bijen en graafwespen, lopen dan risico.

Dit rapport toont dat gebruik van azijn om onkruid en groenaanslag te verwijderen risico’s inhoudt. Velt raadt het oneigenlijk gebruik als onkruidbestrijder of verwijderaar van groene aanslag af.

Waarom geen onkruidverdelgers met azijnzuur?

In Nederland en België vind je in de handel onkruidverdelgers met azijnzuur. Het gehalte aan azijnzuur in deze producten voor particulieren in België varieert van 6 tot 24%. Bij gebruik volg je de voorschriften op het etiket.

• Je mag ze niet gebruiken in de buurt van waterlopen, afvoerputjes en riolen. Voor sommige onkruidverdelgers geldt een minimale afstand van 1 meter, voor andere 10 meter. Reden: ze zijn schadelijk voor waterorganismen.
• Je mag sommige producten niet gebruiken in de buurt van planten in bloei om bijen en andere bestuivende insecten te beschermen. Reden: ze zijn ook schadelijk voor bijen. Dat is moeilijk, in Nederland en Vlaanderen staan er vanaf februari tot oktober veel planten in bloei.

Deze voorschriften maken het in de praktijk quasi onmogelijk om onkruidverdelgers op basis van azijnzuur in te zetten zonder ongewenste neveneffecten. Daarom raadt Velt het gebruik van deze producten af.

Werken deze producten eigenlijk?

Goed ontwikkelde eenjarige en meerjarige planten overleven vlotjes één behandeling met azijn. Je moet het regelmatig gebruiken om ze weg te krijgen. De gebruiksvoorschriften van de toegelaten onkruidverdelgers vermelden maximum 6 behandelingen per jaar. En dan nog…

De consumentenorganisatie Test-Aankoop publiceerde in maart 2021 haar onderzoek naar de doeltreffendheid van 'ecologische' onkruidverdelgers. Deze onkruidverdelgers werken op basis van azijnzuur, pelargonzuur of een mengeling van vetzuren. Test-Aankoop hield 19 producten van bekende merken als Roundup, AVEVE, DCM en Ecostyle tegen het licht en testte de effectiviteit op verschillende planten: paardenbloem, gras, weegbree, klaver, mos, madelief en boterbloem. De conclusie van Test-Aankoop luidt: “De resultaten zijn ronduit slecht. Geen enkel product slaagde erin het onkruid te verdelgen.”

Wat zijn de alternatieven?

Wil je het onkruid weg? Er zijn heel wat alternatieven zonder ongewenste bijwerkingen. Vooral het voorkomen van onkruidgroei is belangrijk:

• Beperk daarom de oppervlakte van je terras, oprit en paadjes. Maak je terras bijvoorbeeld niet groter dan nodig is.
• Zet planten op plaatsen waar anders onkruid zou groeien
• Borstel of hark regelmatig
• Verwijder onkruid manueel met een hak of krabber
• Heet water uit de keuken (van bijvoorbeeld aardappelen) kun je over onkruid gieten
• Of je kunt het ook verwerken in heerlijke recepten ;-)

Bronnen

1. RIVM (2019) - Memo particulier gebruik biociden (2014-2017) https://www.rivm.nl/publicaties/particulier-gebruik-biociden-2014-2017
2. RIVM (2019) – De risico’s van azijn bij de bestrijding van onkruid en groene aanslag door particulieren https://www.rivm.nl/publicaties/risicos-van-azijn-bij-bestrijding-van-onkruid-en-groene-aanslag-door-particulieren
3. FOD Volksgezondheid, Veiligheid van de Voedselketen en Leefmilieu (2021) – Database toelatingen gewasbeschermingsmiddelen https://fytoweb.be/nl/toelatingen
4. Test-Aankoop – Ecoverdelgers werken niet, magazine Test Aankoop april 2021, n°662 https://www.test-aankoop.be/woning-energie/doehetzelf-tuin/pers/onkruid-vergaat-niet